Mestonderzoek bij paarden

Als paardeneigenaar hebben we veelal de neiging om te schrikken als blijkt dat ons paard wormen heeft. Dat is niet altijd nodig. Net als in de vrije natuur, hebben onze paarden eigenlijk allemaal te maken met wormen. Dat hoeft niet erg te zijn, als er maar sprake is van een gezonde balans én dat je als eigenaar wéét wat er speelt.

Als paardeneigenaar hebben we veelal de neiging om te schrikken als blijkt dat ons paard wormen heeft. Dat is niet altijd nodig. Net als in de vrije natuur, hebben onze paarden eigenlijk allemaal te maken met wormen. Dat hoeft niet erg te zijn, als er maar sprake is van een gezonde balans én dat je als eigenaar wéét wat er speelt. Doordat onze paarden niet op een volledig natuurlijk manier gehouden worden, al doen wij als paardeneigenaren nog zo onze best, is die balans soms verstoord en kan het zijn dat er ingegrepen moet worden. Daarbij is het altijd van belang om de balans te vinden tussen enerzijds het paard de kans te geven een wormbesmetting zelf te bestrijden en/of zijn natuurlijke weerstand op te bouwen en anderszijds in overleg met je eigen dierenarts in te kunnen grijpen wanneer dat nodig is. Goede monitoring is daarbij wel vereist. Dit kun je doen door het uitvoeren van mestonderzoek. 

Er is nog een andere, ondergeschikte, reden waarom je mestonderzoek uit zou moeten voeren; al weer enige jaren geleden is de wetgeving in Nederland aangepast en zijn wormkuren alleen nog maar op recept bij de dierenarts verkrijgbaar. Veel dierenartsen stellen daarbij het uitvoeren van mestonderzoek verplicht. 

Mestonderzoek bij paarden is dan ook een essentieel onderdeel van het gehele wormmanagement. Daarnaast levert mestonderzoek een belangrijke bijdrage als het gaat om: 

- Bestrijden van wormresistentie 

- Inzicht in mogelijke wormbesmettingen op dat moment bij je paard

- Tijdig inzicht in de groei van een bestaande besmetting en eventuele herbesmetting

- Grip op het wormmanagement van het paard

- Inzicht in de gevoeligheid voor wormbesmettingen van je paard

- Inzicht in de besmettingsdruk van de leefomgeving van je paard

- Gericht ontwormen, juiste middel tegen de juiste wormsoort

- Inzicht in de natuurlijke weerstand van je paard

- Voorkomen van schijnveiligheid door "blind ontwormen"

- Inzicht in de effectiviteit van een gegeven ontwormkuur

- Inzicht in de effectiviteit van preventieve maatregelen

In de strijd tegen wormen en wormresistentie is mestonderzoek onmisbaar. Op basis van mestonderzoek kan (in samenwerking met de dierenarts) afgestemd worden hoe het beste omgegaan kan worden met het ontwormen.

Het najaar is een belangrijk moment als het gaat om het wormmanagement van paarden. Veel dierenartsen adviseren om in het najaar (net na de eerste nachtvorst) een najaarskuur toe te dienen. Hiervoor wordt in de meeste gevallen Equest Pramox geadviseerd. Het is wel altijd aan te raden om dit altijd in combinatie te doen met mestonderzoek, zo worden enkele parasieten besteden die met mestonderzoek niet (of niet voldoende betrouwbaar) kunnen worden aangetoond, én loop je niet het risico dat je een parasitaire infectie over het hoofd ziet, waar de “najaarskuur” niet effectief voor is. Hieronder leggen wij uit waarom zo’n najaarskuur toch zinvol kan zijn, ook als de uitslag van het mestonderzoek geen reden geeft om te ontwormen.

Horzellarven
Horzellarven zijn niet te vinden met mestonderzoek, maar de eitjes van de horzels zijn zeer goed met het blote oog te zien. Horzels leggen van die kleine gele eitjes op benen, flanken en manen, deze eitjes zijn lastig te verwijderen. Zeker als jouw paard (of zijn weidemaatjes) deze gele eitjes hebben gehad, dan is het verstandig om hier wel voor te behandelen. De paarden likken deze gele eitjes namelijk op bij zichzelf, of bij een weidemaatje tijdens het groomen. Deze komen vervolgens via de mond in de maag (op de grens naar het darmstelsel) terecht, waar zij zich ontwikkelen tot larve (1 a 2cm groot). Als de larven volgroeid zijn, dan komen de larven met de mest mee naar buiten. De horzellarve heeft een trage cyclus van ongeveer 1 jaar. Dus als een paard dit jaar horzeleitjes binnen heeft gekregen, komen deze in het voorjaar met de mest mee naar buiten en ontwikkelen zich tot horzel. De volwassen horzels zullen dood gaan bij vorst. Daarom is het handig om na de eerste vorst te ontwormen tegen de horzels zodat de cyclus wordt onderbroken.
 
Lintworm
De Lintworm is lastiger te vinden met mestonderzoek, omdat deze onregelmatig eitjes legt. Het kan dus goed zo zijn dat er vandaag niets in de mest zit en over een paar dagen wel. Als er eitjes in de mest zitten, dan zijn ze prima te vinden met standaard mestonderzoek. De geledingen van de lintworm zijn met het blote oog in de mest aantreffen als er sprake is van een besmetting. De Lintworm heeft, net als de horzellarve, een trage cyclus, ook van ongeveer 1 jaar. Omdat de lintworm wat lastiger te vinden is met mestonderzoek en zo’n hele trage cyclus kent, is het op zich geen raar advies om daar 1 keer per jaar blind voor te ontwormen, je onderbreekt daarmee namelijk meteen de cyclus van de lintworm.
 
Volwassen bloedworm en Ingekapselde bloedworm
Equest Pramox bestrijdt naast de volwassen bloedwormen ook het ingekapselde stadium van de bloedworm. Volwassen bloedwormen leggen eitjes en zijn zeer goed aan te tonen met mestonderzoek. Ingekapselde bloedwormen zijn in een soort winterslaap en leggen dus geen wormeitjes en zijn daarmee niet aan te tonen met mestonderzoek. Het inkapselen is een normaal onderdeel van de cyclus van de bloedworm en na het inkapselen komt de larve als volwassen bloedworm weer in de darm terecht en gaat daar eitjes leggen. Normaal gesproken zal die cyclus dus altijd gevolg worden. In de winter is het risico groter dat er geen eitjes in de mest gevonden worden terwijl er wel een ingekapseld stadium van de bloedworm aanwezig is, Equest Pramox kan hiervoor worden ingezet.
 
Spoelworm
De spoelworm is een van de schadelijkste parasieten bij paarden. Gelukkig is een spoelworminfectie (10 tot 12 weken na het oplopen van de infectie) goed aan te tonen met mestonderzoek. Het is goed om te weten dat de de Equest Pramox, die vaak als “najaarskuur” wordt gegeven, niet (voldoende) effectief is tegen spoelworminfecties. En juist in het najaar is komt deze worminfectie vaak voor, vooral bij jonge dieren en/of bij paarden met een verminderde weerstand. Dat is direct ook een van de belangrijkste redenen om de najaarskuur toch altijd in combinatie te doen met een mestonderzoek. Daarmee voorkom je dat je een spoelworminfectie mist.

Wil je meer weten over mestonderzoek bij paarden, wat geschikte momenten zijn, hoe vaak je het zou moeten doen en alles over de verschillende parasieten bij paarden? Ga dan naar www.paardenmestonderzoek.com.