26 mei 2020

Maagzweren

Verminderde eetlust, gewichtsverlies, verminderde prestaties, een slechte vacht, tandenknarsen, gapen en lichte koliekverschijnselen kunnen duiden op de aanwezigheid van maagzweren bij een paard. Ongeveer de helft van alle paarden heeft maagzweren. Bij renpaarden ligt dat aantal nog veel hoger. Kortom het is belangrijk om hier meer over te weten.

De paardenmaag is een gevoelig orgaan. Het maagslijmvlies kan beschadigd raken als de maagzuurhuishouding uit evenwicht wordt gebracht. De wond die dan ontstaat wordt een maagzweer genoemd. Door de inwerking van maagzuur geneest deze wond slecht en kan zelfs groter en dieper worden. Dit kan veel pijn en chronisch bloedverlies veroorzaken.

De werking van de maag

Maagzuur doodt bacteriën en andere micro-organismen die met de voeding in de maag komen. In dit zure klimaat werken verteringsenzymen juist optimaal. De maagwand wordt tegen het zuur beschermd door een slijmvlies. Bovenin de maag is dit maagslijmvlies dunner dan onderin de maag.
 
De paardenmaag produceert - anders dan bijv. bij mensen - de hele dage door maagzuur, ongeacht de frequentie of hoeveelheid die het paard eet. Speeksel en voedsel werken als een buffer tegen het maagzuur. De aanmaak van speeksel wordt gestimuleerd terwijl het paard kauwt. Paarden zijn graasdieren die in de natuurlijke situatie de hele dag door eten en daarbij 40 tot 60 liter speeksel per dag produceren.

Oorzaken van maagzweren

Ruwvoer zorgt ervoor dat het paard meer kauwt en dus meer speeksel produceert. Als het paard weinig ruwvoer tot zijn beschikking heeft, zal het dus veel minder speeksel produceren dan nodig is. De kans op het ontwikkelen van maagzweren wordt daardoor vergroot.
 
Sportpaarden eten vaak tijdens de training enkele uren niet. Het maagzuur wordt dan niet gebufferd door het speeksel en voedsel, wat schade aan het maagslijmvlies kan veroorzaken. Tijdens de training is er vaak een toegenomen druk in de buik. Hierdoor wordt het maagzuur omhoog geduwd en kan het bovenste deel van de maag makkelijker beschadigen.
 
Stress verlaagt de bloedtoevoer naar de maag waardoor de maagwand minder gevoed wordt en gevoeliger wordt voor het maagzuur. Sommige medicijnen kunnen ook maagzweren veroorzaken.

Diagnose en behandeling

Tegen de tijd dat de symptomen duidelijk aanwezig zijn, zijn de maagzweren vaak al in een gevorderd stadium waardoor het moeilijker wordt om ze te behandelen. Maagzweren kunnen alleen door een maagscopie worden vastgesteld. De behandeling bestaat uit het toedienen van medicijnen, aanpassing van de voeding om de maagwand te beschermen en stressmanagement. 
 
Tijdens een behandeling met medicijnen treedt vaak binnen drie tot tien dagen al verbetering van de klachten op. Meestal is een behandeling van een maand of langer nodig voor volledige genezing.

Aandachtspunten

Onregelmatige voedselopname, slechts enkele grote porties eten per dag, weinig grazen, vasten, een vermindering van de ruwvoer-opname, te weinig drinken en stress kunnen bij een paard in enkele uren tot een paar dagen leiden tot een maagzweer. Het zo goed mogelijk nabootsen van de natuurlijke voedselopname kan dus veel problemen voorkomen. 

Vermoed je maagzweren bij je paard? Schakel dan altijd je dierenarts in!

Meer lezen?

Dit is een samenvatting. Lees het volledige artikel ‘Maagzweren bij paarden’ op Paardenarts.nl van Iris van Gulik, paardenarts.

Logo Paardenarts